Улсын Их Хурлын даргын 2024 оны 292 дугаар захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг, Төсвийн байнгын хороо хамтран “Татварын хуулийн шинэчлэл” сэдвээр цуврал хэлэлцүүлэг зохион байгуулж эхэлсэн. Энэ хүрээнд “Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулийн хэрэгжилт, тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэх арга зам” сэдэвт дөрөв дэх хэлэлцүүлэг өнөөдөр /2025.01.28/ Төрийн ордны “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд болов.
Хэлэлцүүлгийн үеэр Татварын ерөнхий газрын Татварын удирдлага, олон улсын татварын газрын дарга Д.Сайханчулуун “Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулийн хэрэгжилт” сэдвээр илтгэл тавьсан.
Татварын байгууллагад 2,505.854 татвар төлөгч бүртгэлтэй байдгаас Монгол Улсын иргэн 2,464.854, гадаад иргэн 41.000 байна. Татвар төлөгчийн тоо 2014-2019 онд 126.6, 2019-2023 онд 19.2, 2023-2024 онд 8.6 хувиар тус тус өссөн талаар илтгэлд дурдсан байлаа.
ХХОАТ-ын хөнгөлөлт чөлөөлөлтөд 2023 оны байдлаар 5,193.644 иргэн хамрагдаж байна. Чөлөөлөлт гэдэг нь татвар ногдох орлогоос нь чөлөөлдөг тул чөлөөлөгдсөн орлогын дүн 445,4 тэрбум төгрөг байна. 2023 оны жилийн эцсээр 1,033.396 иргэн хөнгөлөлтөд хамрагдаж, 194.4 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлт эдэлснийг илтгэгч онцлон тэмдэглэсэн.
Мөн 2023 оны байдлаар хувь хүний орлогын бүрдүүлэлт нь дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 4.7 хувь, Монгол Улсын нийт орлого, зээл тусламжийн дүнд эзлэх хувь нь 8.3, татварын байгууллагын орлогод эзлэх хувь 9.6 байна гэж байв.
Хэлэлцүүлэгт тавьсан илтгэл, сэдвийн хүрээнд оролцогчид асуулт асууж, санал хэлж, байр сууриа илэрхийлсэн. Оролцогчид хувь хүний орлогын албан татварт орон сууц түрээслэгчдийг хамруулахад арга хэмжээ авч буй эсэх, цалин хөлс зэрэг идэвхтэй орлогоос татвар бага, түрээс зэрэг идэвхгүй орлогоос өндөр татвар авдаг олон улсын жишиг монголд эсрэгээрээ үйлчилж буйд шинэчлэл хийх, эсэх, хөдөлмөрийн чадвараа 100 хувь алдаж хөгжлийн бэрхшээлтэй болсон иргэдийг татвараас чөлөөлж хүрээг өргөжүүлэх боломжтой талаар тодруулж байлаа.
Татварын ерөнхий газрын Татварын удирдлага, олон улсын татварын газрын дарга Д.Сайханчулуун, Иргэдийн зүгээс би байраа түрээслээгүй, хамаатан садангийн хүн сууж байгаа гэсэн тайлбаруудыг их ирүүлдэг тул орон сууц түрээслэгчдийг татварт хамруулахад хүндрэл үүсдэг. Татварын байгууллагаас хоёроос дээш орон сууцтай иргэдийн судалгааг гаргаж, үл хөдлөх хөрөнгийн татварыг ногдуулах ажлыг хийж байгаа хэмээн хариулсан. Мөн хөдөлмөрийн чадвараа 100 хувь алдсан иргэдийг татварын хөнгөлөлтөд хамруулж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг татвараас чөлөөлдөг хүрээг тэлэх асуудлыг Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам, Эрүүл мэндийн даатгалын сан, Нийгмийн даатгалын газрынхантай уулзалт хийж, санал солилцож байна гэлээ.
Сангийн яамны Татварын бодлогын газрын дарга Б.Тэлмүүн, хялбаршуулсан горим буюу орлогоос үл хамааран нэг хувийн татвар төлөх зохицуулалтын цаад агуулга нь хувиараа бизнес эрхлэгчдийг и-баримт системрүү хандуулахад чиглэсэн хэмээх нэмэлт тайлбарыг өглөө.
Түүнчлэн оролцогчдын зүгээс хувь хүний орлогын албан татвар нь ирээдүйн татварын бааз суурь болох учраас Сангийн яам, мэргэжлийн байгууллагууд онцгойлон анхаарах, эл хуулийн шинэчлэлтэд нэмэгдсэн өртгийн албан татварын урамшууллын системийг нэвтрүүлсэн шиг дэд бүтэц дээрээ тулгуурлан зоригтой шинэчлэл хийж, төлсөн татвараасаа жилийн эцэст тодорхой хувийг урамшуулал болгон олгодог болох зэрэг саналуудыг хэлж байв.
.avif)
.avif)
