АТГ-ын даргын бүрэн эрх дуусаж буйтай холбоотойгоор дараагийн дарга хэн байх гэдэг асуулт олны анхааралд орж ирлээ. Хуулиараа бол Төрийн тэргүүн Ерөнхий прокурорыг, Засгийн газрын тэргүүн АТГ-ын даргыг санал болгосноор парламент баталгаажуулах учиртай. Ийн АТГ-ын даргын томилгоо УИХ-ын гишүүдийн ширээн дээр очихтой зэрэгцээд зөвхөн салбараар зогсохгүй нийгэмд ч “халуун” сэдэв өрнөх нь лав. Бүр тодруулбал, АТГ-ын даргаар Ерөнхий сайдын санал болгож оруулах нэр байх вэ гэдэгт улс төрийн хүрээнийхэн болоод хэвлэл мэдээллийнхэн “ухаанаа” уралдуулж эх сурвалжаа “нэгжиж” байна. Угаас ЕС-ын дугтуйн дахь нэр маргааш өглөө гэхэд задарч хамгийн анхлан Хууль зүйн байнгын хорооны гишүүдийн өмнө очсон байх болно.
Тэгвэл АТГ шинэ даргатай болохгүй бололтой. Одоогийн дарга З.Дашдавааг улираах сонирхол их байгаа гэх. Учир нь АТГ-ын ажлын үзүүлэлтийг харвал Засгийн газраас голчлон хэрэгжүүлж буй авлигатай тэмцэх шувуу ажиллагаа, хохирол нөхөн төлүүлсэн байдал зэргээр ихээхэн эерэг үр дүнтэй байгаа учраас энэ удаад Ерөнхий сайд үргэлжлүүлэн дэмжих болов уу гэсэн хүлээлт байна.
АТГ-ын сүүлийн жилүүдэд хийсэн ажлуудын нэг нь хохирол нөхөн төлүүлэлт. Ялангуяа, АТГ-ын даргаар З.Дашдаваа очсоноос хойш энэ чиглэлийн ажил эрчимжиж он оны статистикаас харахад 2022 онд хамгийн их хэмжээний буюу 2.3 их наяд төгрөгийн хохирол нөхөн төлүүлжээ. Бусад онуудад тэрбумаар хэмжигддэг байсан бол 2022 онд их наядаар тооцогдов. Үүний учир нь тухайн жилд Хөгжлийн банкны, Дарханы төмөрлөгийн, Эрдэнэт үйлдвэр гээд нийгэмд дуулиан шууиан тарьсан томоохон асуудлууд шалгагдсан хэрэг. Энд бас нэг сонин асуулт гардаг. Тэр мөнгийг АТГ хаана хадгалдаг вэ гэж. Тэгвэл АТГ хадгалдаггүй. АТГ-ын дарга З.Дашдаваа хэвлэлд ярихдаа “Манай мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад нөхөн төлүүлж буй хөрөнгө мөнгө хохирогчдод очдог. Хохирогч хэн байдаг вэ гэвэл зарим тохиолдолд төрийн өмчит компаниуд, улсын дансанд ордог. Гэмт хэргээс хурааж авсан хөрөнгийг хэрхэн ашиглахыг заах эрх АТГ-т байхгүй” гэж хэлсэн байдаг. Эндээс харвал, нөхөн төлүүлж буй мөнгийг УИХ, Засгийн газрын шийдвэрээр шилжүүлдэг гэсэн үг. Жишээлбэл, 2022 онд нөхөн төлүүлсэн 2.3 их наяд төгрөгөөс 861 тэрбумыг нь Хөгжлийн банк руу, 721 тэрбумыг Дарханы Төмөрлөгийн үйлдвэрт, 235 тэрбумыг Хөтөл цемент шохой руу, 647 тэрбум төгрөгийг Эрдэнэт үйлдвэрт шилжүүлжээ.
АТГ-ын Ерөнхий сайдад “таалагдах” дараагийн ажил бол “Шувуу” ажиллагаа. Энэ ажиллагааны хамгийн “том” шувуу гэж хэлж болохоор нь АТГ Т.Бадамжунайг Филиппинээс авчирсан явдал. Хэргийн талаар хамгийн сүүлийн мэдээллээр төрийн өндөр албан тушаал хашиж байсан Т.Бадамжунайд холбогдох хэргийг АТГ шалгаж дуусаад шүүх рүү шилжүүлсэн байна. АТГ-ын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Т.Бадамжунайг УИХ-ын гишүүн байхдаа Сонгинохайрхан дүүрэг дэх Баянголын амны зүүн энгэрт өөрийн хүргэн Ж-дээ 100 га газар олгоход хууль бусаар нөлөөлсөн байж болзошгүйг тогтоожээ.
Дээрх газрын зарим хэсгийг гадаадын компанид 2 тэрбум төгрөгөөр худалдаж, уг мөнгөөрөө банк бус санхүүгийн байгууллага байгуулсан нь мөнгө угаах гэмт хэргийн шинж агуулсан байж болзошгүй юм байна. Ингээд мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад албан тушаалаа ашиглан хууль бусаар олгогдсон газрыг хураан авчээ. Уг газар нь одоогийн ханшаар 11 тэрбум төгрөгөөр үнэлэгдэж байгаа бөгөөд 72 га газрын 50.5 га нь төрийн мэдэлд шилжүүлэх шүүхийн шийдвэр гарсан байна. Өөрөөр хэлбэл, АТГ-ын мөрдөн шалгах ажиллагааны үр дүнд 50.5 га газрыг төрд буцааж, одоо энэ газар дээр Хавдрын 2-р эмнэлгийн барилга баригдахаар шав тавьжээ.
Гурав дахь нь АТГ-ын оффшор бүсээс авчирсан хөрөнгийг нэрлэж болно.
1. Англиас 1 орон сууц, 1.8 тэрбум төгрөг бэлнээр, 269.0 сая төгрөгийн үнэ бүхий үл хөдлөх хөрөнгө 2 ширхэг. Нийт 6.4 тэрбум төгрөг буюу 4.7 сая ам.доллар улсын орлого болгосон.
2. Виржини арлаас 2.2 тэрбум төгрөг буюу 1.6 сая ам.долларын үнэ бүхий газар, үл хөдлөх хөрөнгийг улсын өмчид бүртгүүлсэн.
3. Мэн арлаас 11.3 тэрбум төгрөг буюу 5.7 сая ам.доллар улсын орлого болгон хураан авсан.
4. БНСУ-ын нэр бүхий компаниас 1.7 сая ам.долларыг гаргуулан улсад оруулсан.
АТГ-ын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад гадаад улс орнуудаас нийт 13.9 сая ам. долларын өртөг бүхий хөрөнгийг буцаан авах үндэслэлийг тогтоож, шүүхийн шийдвэрээр улсын орлого болгосон байна.
Эндээс харвал АТГ-ын дарга улирч, З.Дашдаваагийн нэр дахин УИХ-ын гишүүдийн ширээн дээр очих бололтой. Гэхдээ нэр маргааш задарна.
.avif)
.avif)
