Хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн эртний баяр бол зул сар. Мэдээж зул сар Христийн шашинтны баяр бөгөөд Есүс Христийн мэндэлсэн өдөр гэгддэг. 300-аад оны сүүлээр Христийн шашинтнууд Ромын эзэнт гүрнийг хамарч эхэлснээр 1100 оны үед Кристмасын баяр шашны хамгийн өргөн хэмжээний ёслол болон хувирсан байдаг.
Зул сарыг Сантагүйгээр төсөөлөх аргагүй. Хөгжилтэй, сайхан сэтгэлт Санта яагаад зул сартай холбогддог вэ?
Сантагийн анхны дүр нь Николас хэмээх бодит хүн байжээ. Тэрээр Христийн тооллын өмнөх 300-аад оны үед одоогийн Туркт амьдарч байжээ. Эцэг, эх нь тахалд нэрвэгдэж нас барахад бяцхан Николас сүмд өсч торнин 17 насандаа урьд байгаагүй хамгийн залуу санваартан болсон аж. Улмаар Николас хамба болж хамбын малгай, урт дээл, цагаан сахал улаан нөмрөгтэй явдаг болжээ. Түүнийг өөд болсны дараа Католик сүмийнхэн Крисмасын баяр болон Николасыг хүндэтгэх өдрийг хамтатган тэмдэглэдэг болсон байна. Энэ талаарх түүх 1823 онд хэвлэгдсэн К.Мурын “Николасын айлчлал” номноо илүү дэлгэрэнгүй байдаг.
Улмаар шог зураач Томас Наст дээрх ном хэвлэгдсэнээс хойш Сантагийн гадаад байдлыг төсөөлөн зурах болжээ. Түүний зурсан Санта нь махлаг, хөгжилтэй, цагаан сахалтай, урт гаанс зуусан төрхтэй. Эцэст нь 1931-1966 онд Хаддон Сандблом Сантагийн төрхийг Кока Колагийн сурталчилгаанд зориулан шинэчилжээ. Ийнхүү бидний мэдэх сантагийн дүр төрх дэлхий нийтээр түгсэн байна.
Зул сарын баяртай холбоотой олон сонирхолтой түүх баримтууд бий. Дэлхийн I дайны үед 1914 оны Зул сарын баярын үдэш Английн ба Германы хоорондоо дайтагч талуудын нийт 100 мянга орчим цэргүүд түр эвлэрч бүтэн оройжингоо ба дараа өдөр нь хамтарч Зул сарын баярыг тэмдэглэжээ. Тэр үеэр Германы цэргүүд нуувчиндаа сүлд мод чимэглэж лаа асааж Зул сарын ёслолын дуу дуулахад Английн цэргүүд баярынхаа дууг дуулж эсрэг талын цэргүүд нэг нэгэнтэйгээ мэндчилж бэлэг солилцож эхэлжээ. Хоорондоо байлдаж байсан цэргүүд нэг нэгэндээ тамхи, хүнс, архи зэргийг бэлэглэж зарим газар цэргүүд хоорондоо хөл бөмбөг хүртэл тоглож байжээ. Фронтын завсрын бүсэд тэр орой гал бүрэн зогсож 30км гаруй фронтын зурваст Зул сарын баярыг өмнөх өдөр нь хоорондоо дайтсан цэргүүд хамтарч тэмдэглэсэн байна.
Товчхондоо зул сарын баяр бол гэр бүлийн баяр юм. Зул сарыг угтаж хүмүүс гацуураа засаж, хүүхдүүддээ болон хайртай дотнын хүмүүстээ бэлэг түгээж, ил захидал илгээж амтат оройн зоог хүртэж, гэр бүлтэйгээ баяр жаргал дүүрэн өнгөрүүлдэг. Хэдий бидэнд Зул сарын баяр шинэ тутам ч гэр бүлдээ хайраа түгээж, хайртай дотнын хүндээ цаг гаргадаг эл уламжлалыг өөрийн соёлтой нийцүүлэн тэмдэглэхэд болохгүй зүйл үгүй билээ.
.avif)
